تو این دنیا، هر روز یه چیزی مد میشه. یه روز همه دارن درباره یه چالش عجیب‌وغریب توی سوشال مدیا حرف می‌زنن، یه روز دیگه همه می‌خوان یه سبک زندگی جدید رو امتحان کنن. ولی سوال اصلی اینه: «آیا هر چیزی که مد میشه، خوبه؟»
بذار بازش کنیم. وقتی می‌گیم هر مدی دلیل بر خوب بودنش نیست، داریم درباره یه واقعیت بزرگ حرف می‌زنیم. واقعیتی که خیلی از منتقدها و متفکرای فرهنگی بهش اشاره کردن: جامعه غربی امروز، با سرعت زیادی به سمت یه افول فرهنگی حرکت می‌کنه.
منتقدها چی میگن؟
خیلی از منتقدهای معتبر، از نویسنده‌ها گرفته تا فیلسوف‌ها و جامعه‌شناس‌ها، درباره همین موضوع هشدار دادن. بذار چند تا مثال بزنیم:
1. آلن بلوم (Allan Bloom)
آلن بلوم، فیلسوف و نویسنده کتاب معروف "The Closing of the American Mind"، یکی از کساییه که از دهه ۸۰ میلادی درباره افول فرهنگی غرب هشدار داده. بلوم معتقده که فرهنگ غربی، به‌خاطر از بین رفتن ارزش‌های سنتی و تبدیل شدن دانشگاه‌ها به مراکزی برای مدهای فکری زودگذر، به سمت سطحی شدن پیش میره.
او می‌گه: "جامعه ما دیگه به جای پرسیدن سوالات عمیق درباره زندگی، حقیقت، و اخلاق، دنبال لذت‌های فوری، سرگرمی و مدهای زودگذر رفته."
2. کریستوفر لاش (Christopher Lasch)
کریستوفر لاش، جامعه‌شناس معروف، توی کتاب "The Culture of Narcissism" به این نکته اشاره می‌کنه که فرهنگ غربی داره تبدیل به یه فرهنگ خودشیفته میشه.
او توضیح می‌ده که مردم بیشتر از هر چیزی به ظاهر، شهرت، و تایید دیگران اهمیت می‌دن. یه نقل قول معروف ازش اینه: "جامعه ما از جستجوی معنای واقعی زندگی دست کشیده و به جای اون، به دنبال تایید فوری و سطحی دیگرانه."
3. روجر اسکروتن (Roger Scruton)
روجر اسکروتن، فیلسوف و منتقد فرهنگی بریتانیایی، در آثارش مثل "How to Be a Conservative" به این نکته اشاره می‌کنه که فرهنگ غربی به‌خاطر از بین رفتن ارزش‌های سنتی و جایگزین شدنشون با مصرف‌گرایی و نسبی‌گرایی اخلاقی، در حال سقوطه.
او می‌گه: "افتخار به چیزهای زیبا و عمیق جای خودش رو به مدهای زودگذر و چیزای سطحی داده."
4. جردن پیترسون (Jordan Peterson)
جردن پیترسون، روان‌شناس و فیلسوف معاصر، بارها درباره سطحی شدن فرهنگ غربی و از بین رفتن ارزش‌های اخلاقی هشدار داده. او توی سخنرانی‌هاش می‌گه که جامعه غربی به‌خاطر تمرکز بیش از حد روی فردگرایی افراطی، در حال از دست دادن حس مسئولیت‌پذیری و معنای زندگیه.
پیترسون می‌گه: "وقتی همه‌چیز نسبی بشه و هیچ ارزشی بالاتر از مد روز قرار نگیره، جامعه به سمت بی‌ثباتی میره."
چرا این اتفاق افتاده؟
خیلی از این منتقدها معتقدن که چند تا عامل اصلی باعث شده فرهنگ غربی به این نقطه برسه:
- مصرف‌گرایی افراطی:
مردم بیشتر از هر چیزی به خرید کردن و داشتن چیزهای جدید اهمیت می‌دن. مدها و ترندها، یه جور بازاریابی برای فروش بیشتره. این باعث میشه مردم بیشتر از معنای زندگی، دنبال چیزای سطحی باشن. - سوشال مدیا و تایید طلبی:
شبکه‌های اجتماعی کاری کردن که همه دنبال لایک، کامنت، و تایید دیگران باشن. این همون چیزیه که کریستوفر لاش بهش می‌گه "فرهنگ خودشیفتگی". - از بین رفتن ارزش‌های سنتی:
خیلی از منتقدها معتقدن که ارزش‌های سنتی مثل خانواده، اخلاق، و دین، جای خودشون رو به نسبی‌گرایی دادن. یعنی دیگه چیزی به‌عنوان "درست" و "غلط" وجود نداره و همه‌چیز به نظر شخصی بستگی داره. - تمرکز بیش از حد روی لذت‌های لحظه‌ای:
مردم بیشتر از اینکه دنبال چیزای عمیق باشن، دنبال لذت‌های فوری و زودگذرن. این باعث میشه فرهنگ به سمت سطحی شدن پیش بره.
آیا مدها همیشه بد هستن؟
نه، قطعاً نه. مدها می‌تونن چیزای خوبی هم باشن. بعضی وقت‌ها، مد شدن یه سبک زندگی سالم یا یه ارزش اخلاقی می‌تونه به جامعه کمک کنه.
مشکل اینجاست که خیلی از مدها، بدون فکر و آگاهی دنبال می‌شن. مردم گاهی فقط به این دلیل که "همه دارن این کارو می‌کنن" چیزی رو قبول می‌کنن، بدون اینکه درباره خوب یا بد بودنش فکر کنن.
چطور می‌تونیم آگاه باشیم؟
- هر چیزی رو کورکورانه قبول نکنیم:
فقط به این دلیل که یه چیزی مد شده، دلیل نمیشه که خوب باشه. همیشه درباره چیزی که می‌بینی یا می‌شنوی تحقیق کن. - ارزش‌های واقعی رو بشناسیم:
به جای اینکه دنبال تایید دیگران باشی، روی چیزایی تمرکز کن که واقعاً برات مهمه. - از مصرف‌گرایی فاصله بگیریم:
لازم نیست هر چیزی که تبلیغ میشه یا همه دارن می‌خرن، تو هم بخری. - به فرهنگ‌های دیگه هم نگاه کنیم:
همیشه لازم نیست از غرب تقلید کنیم. فرهنگ‌های دیگه هم چیزای ارزشمندی دارن که می‌تونیم ازشون یاد بگیریم.
نتیجه‌گیری: مد، همیشه خوب نیست
منتقدهای زیادی درباره افول فرهنگی غرب حرف زدن. از آلن بلوم گرفته تا جردن پیترسون، همه به یه نکته اشاره می‌کنن: هر چیزی که مد میشه، لزوماً خوب نیست. برای اینکه بتونیم توی این دنیای شلوغ و پر از مدهای زودگذر، زندگی بهتری داشته باشیم، باید آگاه باشیم. باید ارزش‌های واقعی رو بشناسیم و یاد بگیریم که همیشه دنبال چیزای عمیق باشیم، نه چیزای سطحی.
زندگی کوتاه‌تر از اونه که بخوایم وقت و انرژی‌مون رو برای مدهایی بذاریم که فردا فراموش می‌شن. به جای اینکه دنبال مد باشیم، بیایم دنبال معنا باشیم.
این مطلب توسط تیم جنگاور تولید شده و از شما برادرانه خواهشمندیم این مطلب را بدون ذکر منبع در هیچ کجا منتشر نکنید.
دیدگاه خود را بنویسید